«

»

Molar um málfar og miðla 263

Líklega  er  málfarsráðunautur  RÚV búinn að leggja  blessun  sína  yfir það orðalag fréttamanna að tala um síðasta vetur, síðasta  sumar og  síðasta sunnudag. Önnur  ályktun verður vart  dregin  af því ,að  þetta  orðalag skuli nú heyrast næstum í hverjum fréttatíma. Kannski gafst hann bara upp. Molaskrifara  finnst þetta ekki gott mál.

  Þegar  ég sá út í morgun, vissi ég að það yrði erill,  hefur pressan.is  eftir lögreglumanni (25.02.2010).  Hér hefði verið  eðlilegra að  segja: Þegar ég leit út í morgun… Hinsvegar  segir maður:  Glugginn var svo hélaður að ég sá ekki út. Í þessari  sömu frétt var sagt,  að óveður  hefði  geysað.Líklega  er minni áhersla lögð á  stafsetningarkennslu nú en  áður. Óveður geysar ekki, það geisar. Sá  sem þetta skrifaði geystist hinsvegar fram úr  getu sinni   til að skrifa  rétt mál.   Um og eftir  miðja síðustu öld var reynt á það í hverju einasta stafsetningarprófi í  Gagnfræðaskóla Austurbæjar hvort nemendur  kynnu  skil  á því  hvenær ætti að skrifa  geysa og hvenær geisa. Það er víst af ,sem áður var.

  Sló körlunum ref fyrir rass,sagði í myndatexta í Morgunblaðinu (23.02.2010). Hér  hefði átt að  standa: Skaut  körlunum ref fyrir rass, en það þýðir, – tókst (óvænt) að verða körlunum fremri.  Sjá bls.  672, Mergur málsins, Íslensk orðatiltæki , uppruni, saga og notkun eftir  Jón G. Friðjónsson. Þá bók ættu allir sem skrifa  fréttir að hafa  við höndina.

 Í  sjónvarpsfréttum RÚV (22.02.2010) var  talað um að koma upp tveimur  búðum. Orðið  búðir var  hér notað í merkingunni bækistöð,  ekki sölubúðir. Hallast Molaskrifarin að því að  segja hefði átt, – tvennum búðum.  Þá var í sama fréttatíma  sagt: Vanskil er alvarlegt vandamál.  Hefði átt að  vera: Vanskil eru  alvarlegt vandamál, því vanskil er  fleirtöluorð, — ekki til í eintölu.

 Í tíu fréttum RÚV sjónvarps (22.02.2010)  var okkur  sagt ,að flugmenn þýska  flugfélagsins Lufthansa  væru í verkfalli. Þá var tæpur klukkutími frá því að frétt var  birt á mbl.is  um að verkfalli flugmanna Lufthansa  hefði verið frestað. Fréttastofa RÚV má aldrei sofa.

Líklega  er  málfarsráðunautur  RÚV búinn að leggja  blessun  sína  yfir það orðalag fréttamanna að tala um síðasta vetur, síðasta  sumar og  síðasta sunnudag. Önnur  ályktun verður vart  dregin  af því ,að  þetta  orðalag skuli nú heyrast næstum í hverjum fréttatíma. Kannski gafst hann bara upp. Molaskrifara  finnst þetta ekki gott mál.

  Þegar  ég sá út í morgun, vissi ég að það yrði erill,  hefur pressan.is  eftir lögreglumanni (25.02.2010).  Hér hefði verið  eðlilegra að  segja: Þegar ég leit út í morgun… Hinsvegar  segir maður:  Glugginn var svo hélaður að ég sá ekki út. Í þessari  sömu frétt var sagt,  að óveður  hefði  geysað.Líklega  er minni áhersla lögð á  stafsetningarkennslu nú en  áður. Óveður geysar ekki, það geisar. Sá  sem þetta skrifaði geystist hinsvegar fram úr  getu sinni   til að skrifa  rétt mál.   Um og eftir  miðja síðustu öld var reynt á það í hverju einasta stafsetningarprófi í  Gagnfræðaskóla Austurbæjar hvort nemendur  kynnu  skil  á því  hvenær ætti að skrifa  geysa og hvenær geisa. Það er víst af ,sem áður var.

  Sló körlunum ref fyrir rass,sagði í myndatexta í Morgunblaðinu (23.02.2010). Hér  hefði átt að  standa: Skaut  körlunum ref fyrir rass, en það þýðir, – tókst (óvænt) að verða körlunum fremri.  Sjá bls.  672, Mergur málsins, Íslensk orðatiltæki , uppruni, saga og notkun eftir  Jón G. Friðjónsson. Þá bók ættu allir sem skrifa  fréttir að hafa  við höndina.

 Í  sjónvarpsfréttum RÚV (22.02.2010) var  talað um að koma upp tveimur  búðum. Orðið  búðir var  hér notað í merkingunni bækistöð,  ekki sölubúðir. Hallast Molaskrifarin að því að  segja hefði átt, – tvennum búðum.  Þá var í sama fréttatíma  sagt: Vanskil er alvarlegt vandamál.  Hefði átt að  vera: Vanskil eru  alvarlegt vandamál, því vanskil er  fleirtöluorð, — ekki til í eintölu.

 Í tíu fréttum RÚV sjónvarps (22.02.2010)  var okkur  sagt ,að flugmenn þýska  flugfélagsins Lufthansa  væru í verkfalli. Þá var tæpur klukkutími frá því að frétt var  birt á mbl.is  um að verkfalli flugmanna Lufthansa  hefði verið frestað. Fréttastofa RÚV má aldrei sofa.

3 athugasemdir

Ekkert ping ennþá

  1. Sigfús Gunnarsson skrifar:

    Nú KENNA ýmsir námskeið. Áður HÉLDU menn námskeið eða kenndu á námskeiði, vonandi með góðum árangri.

  2. Eiður skrifar:

    Rétt athugað, Jónbjörn. Takk.

  3. Jónbjörn Pálsson skrifar:

    Sæl og blessuð.
    Ég veit ég er gamall nöldurseggur, en það fer alltaf svolítið í mínar fínustu taugar þegar Borgarfjörður eystra er nefndur Borgarfjörður eystri eins og í Landanum núna rétt áðan. Það er enginn Borgarfjörður vestri og eystra þýðir þarna „fyrir austan“. Þú mættir alveg benda Landamönnum á þetta.

    Kv
    Jónbjörn

Skildu eftir svar

Netfang þitt mun ekki sjást.

Þú mátt nota þetta HTML tags og attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>