«

»

Molar um málfar og miðla 678

Það hefur verið góð tilbreyting  að undanförnu að sjá í Ríkissjónvarpinu fallegar myndir af íslenskum gæðingum á heimsmeistaramótinu í Austurríki í staðinn  fyrir  sífellda boltaleiki alla daga.

Í  fréttum  Ríkisútvarpsins (03.08.2011) kom fyrir  sögnin að ánafna en hún merkir að arfleiða að einhverju. Sögnin hefur veika beygingu. Því var  ekki rétt að segja ánefndi safninu, rétt hefði verið ánafnaði safninu. Í sama fréttatíma  var sagt: Brennisteinsvetni getur  skaðað  slímhúðir í augum og öndunarvegi … Hér hefði Molaskrifara fundist  eðlilegra að nota eintölu og segja: Brennisteinsvetni getur skaðað slímhúð í augum og öndunarvegi. Þetta var leiðrétt í seinni fréttatímum.

Stundum eru fréttamönnum vísvitandi  eða óviljandi gefnar rangar  upplýsingar. Eitthvað er látið ósagt, einhverju sleppt, sem  skiptir  höfuðmáli í fréttinni.  Í seinni fréttum Ríkissjónvarps (02.08.2011) var  fjallað um endurgreiðslur frá  Sjúkratryggingum Íslands vegna tannviðgerða hjá   börnum og öryrkjum.  Fréttastofan hafði lagst í mikla prósentureikninga og  sagt var að minnsta kosti tvisvar að endurgreiðslurnar ættu samkvæmt lögum eða nema 75% af kostnaði, en  hefðu í veruleikanum verið langtum lægri  eða allt niður í 40%. Inni í fréttina vantaði það meginatriði að endurgreiðslurnar ættu að nema  75% af kostnaði  samkvæmt  samningi  Sjúkratrygginga og  tannlækna. Það hefur aðra merkingu en að segja  einungis að endurgreiðslurnar eigi að  vera 75% af kostnaði. Fréttamenn þurfa stöðugt að vera á varðbergi gagnvart þeim sem veita  þeim upplýsingar og hafa hagsmuna að gæta.

Hér er oft  vikið að enskuslettum, ekki síst í auglýsingum.  Lánafyrirtækið Kredia slettir  ensku í heilum setningum. Það segir við okkur í sjónvarpsauglýsingu: Kredia proud sponsor of Hárið. Hversvegna talar þetta fyrirtæki ekki við okkur á íslensku ?

Molaskrifari  átti erindi  í Nóatún í Austurveri við Háaleitisbraut. Þar  voru  auglýst  ferðagrill.  Á auglýsingaspjaldinu stóð: Ferðagrill –  foldable.  Er verslunarstjórinn  viss um að allir viðskiptavinir  viti  hvað enska orðið  foldable þýðir?  Það  er notað  um eitthvað sem hægt er að fella saman, taka í sundur og minnka.  Subbuskapur og enn ein atlagan að tungunni.

Erlend fréttasyrpa  í fréttum Stöðvar tvö (03.08.2011) var eiginlega ein samfelld amböguruna. Þar var talað um  auðmannshverfi, en ekki  auðmannahverfi,  að fjárkúga föður hennar í stað þess að  tala um að kúga fé af föður hennar og er þá aðeins fátt eitt  talið. Í fullri vinsemd  er hér sagt  við   stjórnendur  fréttastofu Stöðvar  tvö: Svona bögubósar eiga ekki að fá að koma nálægt hljóðnema.

Það var beitt og  rétt athugasemd   hjá  Þórólfi Matthíassyni prófessor í fréttum Stöðvar tvö (03.08.2011) þegar hann sagði að daginn sem lokaðist fyrir innflutning á olíu til Íslands  lokaðist einnig fyrir landbúnað á Íslandi.  Samt  halda  forystumenn bændasamtakanna áfram að bulla um fæðuöryggi, sem stefnt yrði í hættu ef Ísland gerðist aðili að  ESB.

Þegar  ríkissjónvarpið býður okkur upp á  tvær amerískar læknaþáttaraðir í beit eins og  gert er á miðvikudagskvöldum (03.08.2011) er gott að geta róið á önnur mið.

8 athugasemdir

Ekkert ping ennþá

  1. Eiður skrifar:

    Já. Sannarlega.

  2. Valbjörn Jónsson skrifar:

    Kærar þakkir fyrir fræðsluna. Greinilega bók sem vert væri að eignast.

  3. Eiður skrifar:

    Í hinni ágætu handbók Jóns G. Friðjónssonar, sem heitir Mergur málsins segir svo á bls. 57 um orðtakið í (einni) beit: Líkingin er óljós, e.t.v. dregin af því þegar báti er beitt skáhallt upp í vindinn , þ.. þegar náð er ákvörðunarstað í einni beit án þess að breyta þurfi um stefnu. Þar er einnig fjallað um afbrigðið í rennu, — þrjá morgna í rennu.

  4. Valbjörn Jónsson skrifar:

    Takk fyrir svarið. Og takk fyrir að sýna viðleitni til að bæta málfar. Ekki veitir af. Veistu nokkuð hvernig þetta orðatitæki er tilkomið?(að sýna eitthvað í beit).

  5. Eiður skrifar:

    Já. Það segir a.m.k. íslensk orðabók.

  6. Valbjörn Jónsson skrifar:

    Í beit? Er það góð íslenska?

  7. Eiður skrifar:

    Góð hugmynd.

  8. K skrifar:

    Ég hef gaman af að lesa pistlana þína. Ég hóf aftur nám síðastliðið haust þegar ég hafði árangurslaust reynt að finna vinnu í tæp 2 ár. Ég finn að ég er farin að ryðga í íslenskri málfræði. Ég bjó lengi í Þýskalandi og til þess að aðlagast betur fór ég á námskeið sem kallaðist Intensiv Grammar (ef ég man rétt). Þar fórum við í gegnum þýsku málfræðina sem ég hafði lært í menntaskóla á 6 vikum í kvöldskóla. Satt að segja finnst mér að ég þurfi á samskonar upprifjun á íslenskri málfræði að halda,
    en ég ég finn ekki þannig námskeið hér. Ég vil námskeið þar sem kennari fer í gegnum málfræðireglur og ekkert þras.
    Kveðja, K.

Skildu eftir svar

Netfang þitt mun ekki sjást.

Þú mátt nota þetta HTML tags og attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>