Ríkisútvarpið hefur skyldum að gegna umfram aðra fjölmiðla. Það er lögum samkvæmt og að auki leggur skylduáskriftin, nefskatturinn , þessari mætu menningarstofnun alveg sérstakar skyldur á herðar. Það er misbrestur á því hjá RÚV , að fólk sé sett til þeirra verka, sem það best kann. Góðir tónlistarmenn eru til dæmis ekki sjálfkrafa allra manna …
Molar um málfar XLIII
Betur fór en á horfðist (04.04.), þegar fiskiskip varð vélarvana skammt frá landi undan Krísuvíkurbjargi. Bæði Vefvísir og Stöð tvö töluðu um að skipið hefði orðið „aflvana“. Ekki kann ég við það orðalag , þótt ekki sé það beinlínis rangt. Á Vefvísi var talað um að búið væri að „koma afli í vél skipsins“. Það …
Molar um málfar XLII
Nú er hafin sú tíð, að mikið er um kappakstursmyndir í fréttum og dagskrá sjónvarpsstöðvanna. Þetta efni er algjörlega utan míns áhugasviðs, en mér er ljóst að margir hafa áhuga á þeim kappakstri sem kenndur er við „formúlu“. Það verður hinsvegar að gera þá kröfu til þeirra sem flytja þessar fréttir að þeir tali óbrenglaða …
Molar um málfar XLI
Fyrirtæki heitir Andersen & Lauth. Heitið á sér sjálfsagt sögulegar skýringar. Í heilsíðuauglýsingu í Fréttablaðinu (03.04) stendur Anderson & Lauth – Established 1934. Af hverju ekki stofnað 1934? Hversvegna tala ensku við íslenska lesendur ? Í hádegisfréttum (03.04) sagði íþróttafréttamaður RÚV frá sænskum knattspyrnuþjálfara,sem rekinn hafði verið úr starfi í Mexíkó. (,,Venjarinn sakkaður“ , hefðu Færeyingar sagt) …
Molar um málfar XL
Enn ein stólpípustofnunin virðist vera að komast á laggirnar og nú í Hvalfirðinum. Heyrði þátt um þessa stofnun í Útvarpi Sögu (02.04). Þátturinn var raunar svo samfelld lofrolla að hann hlýtur að hafa verið keypt auglýsing. Enn koma við sögu pólskir doktorar sem hafa þá köllun að innanhreinsa iður Íslendinga. Eru þeir sagðir hafa flutt …
Usli á Alþingi og aðför að Jóhönnu
Mér hefur alltaf verið heldur hlýtt til Sjálfstæðisflokksins, kannski mest síðan á farsælum Viðreisnarárunum. Stefna flokksins í utanríkismálum fór til dæmis mjög saman við stefnu okkar hægri sinnaðra Alþýðuflokksmanna. Nú held ég hinsvegar að þingmenn flokksins á Alþingi séu gjörsamlega búnir að ganga fram af þjóðinni. Þingreyndir menn hafa örugglega ekki upplifað ræðuhöld af því …
Molar um málfar XXXIX
Lítill bæklingur kom inn um bréfalúguna í morgun með dagblöðunum. Framan á honum stendur: „Afsláttur sem telur“. Þetta þykir mér ekki til fyrirmyndar. Veit að vísu að reiðareksmenn um málfar hafa sett þessa merkingu í orðabók, en merkja jafnframt sem málnotkun sem ekki sé æskileg. Hér er sögnin að telja látin þýða að eitthvað skipti …
Molar um málfdar XXXVIII
Úr Vefmogga (31.03) ,,Síld hefur vaðið um Hafnarfjarðarhöfn undanfarnar vikur.“ Bara veður um höfnina ! Hvíklík ósvífni. Samkvæmt málvenju ætti hér að segja : Síld veður Í Hafnarfjarðarhöfn. En lesendur Vefmogga geta andað rólega því seinna í sömu frétt segir:,,Ekki er talin sérstök hætta stafa af síldinni þar sem straumar inn og út úr höfninni …
Molar um málfar XXXVII
Eitt af því sem fréttaskrifarar hafa verið að ruglast á svo lengi sem ég man, er heitið á þeim svæðum eða stjórnsýslueiningum (ekki gott orð!) sem mynda Bandaríki Norður Ameríku, – ,,The United States of America“. Það er rétt að tala um New York ríki, Vermont ríki o.sv.frv. Á ensku er talað ,,The State of …
Molar um málfar XXXVI
Það væri verðugt verkefni fyrir nýjan málfarsráðunaut RÚV að kenna ýmsum sem þar koma að hljóðnema grundvallatriði beyginga. Það er til dæmis ekki óalgengt að heyra: „Lagið var sungið af Hauk Morthens“. Mannsnafnið Haukur beygist: Haukur Hauk,Hauki, Hauks. Svo finnst mér að forðast eigi notkun þolmyndar ,sem þar sem óhjákvæmilegt er. Germynd er alltaf …
